Tulejowanie – naprawa gniazd i otworów
Stan sworzni i tulei to istotny czynnik prawidłowego funkcjonowania maszyny budowlanej
Podstawą prawidłowego funkcjonowania maszyny budowlanej jest jej codzienna obsługa oraz szybkie usuwanie powstających usterek.
Szybkie zapobieganie usterkom w dłuższej perspektywie jest tańsze i mniej czasochłonne od usuwania awarii wynikającej z braku codziennej obsługi i zaniedbań z tym związanych.
Jedną z codziennych czynności, która nie zawsze jest wykonywana, jest nasmarowanie wszystkich punktów spójnych, czyli sworzni do koparek pracujących w tulei.
Sworznie do koparek i tuleje mają być przede wszystkim odporne na ścieranie. Należy upewnić się, że tuleje i sworznie zawsze wykonane są z wysokiej gatunkowo stali.
Ich twardość powinna mieścić się w przedziale 50-60 HRC a średnice dobrane są tak, aby po złożeniu ze sobą nie było wyczuwalnego luzu a ich obrót względem siebie nie był utrudniony.
W większości, w tulejkach i czasami na sworzniach, wytoczone są kanały utrzymujące smar. Przy regularnym uzupełnianiu smaru w punktach kontaktu zużycie jest znacznie mniejsze.
Tulejowanie
Problemy zaczynają pojawiać się dopiero w momencie kiedy czynność ta jest zaniedbywana, a tarcie pomiędzy dwiema powierzchniami znacząco rośnie. Wystarczy że ubytek osiągnie parę dziesiątych milimetra więcej, a zużycie zaczyna drastycznie rosnąć.
Małe luzy powodują, że sworznie już nie tylko się obracają ale wchodzą w ruch radialny, gdzie przed każdym ruchem muszą dojść do ścianki tulejki która będzie dla nich oparciem w następnym cyklu roboczym maszyny.
Te dodatkowe naprężenia zaczynają wytwarzać znaczne ciśnienie w miejscach kontaktu, co przyspiesza zużycie.
Ponadto im większy jest luz, tym mocniej efekt ten zaczyna oddziaływać. Te małe, można by się wydawać nie znaczące luzy mogą być również przyczyną znacznie większych usterek. Małe przesunięcia osi obrotu, wpływają na zaprojektowaną geometrię pracy co może być powodem pęknięć na najwrażliwszych miejscach ramy i wysięgu. Ponadto ruch radialny zaczyna „wyklepywać” gniazdo w którym znajduję się tuleja.
Materiały użyte w konstrukcji maszyny, z reguły nie są odporne na uderzenia i w ten sposób zużywają się znacznie szybciej. Problemy tego typu narastają lawinowo, jeden luz znacznie przyspiesza powstawanie kolejnego i jest to usterka która wymaga pilnego usunięcia.
Regeneracja otworów
Regeneracja otworów nie jest sprawą specjalnie skomplikowaną. Istnieją bowiem mobilne maszyny do obróbki skrawaniem, które zakłada się w oś na której powstały luzy w gniazdach. Są to maszyny przeważnie dwufunkcyjne, najpierw roztaczają otwór do momentu utworzenia równego promienia, później natomiast maszyna ta napawa równomiernie gniazdo i znów roztacza już pod poprawny wymiar.
Należy upewnić się, że tuleje i sworznie zawsze wykonane są z wysokiej gatunkowo stali. Ich twardość powinna mieścić się w przedziale 50-60 HRC.
